Noclegi nad morzem w Polsce

Wycieczki Piesze po Sopocie

19 lipiec 2013r.

WYCIECZKI PIESZE W OKOLICE SOPOTU Brzegiem morskim do Kolibek, Orłowa i Gdyni Szczególnie atrakcyjna, od 150 lat wykorzystywana trasa w krajobrazie nadmorskim. Piękne widoki, zjawiska geologiczne, rezerwat przyrody. Kępa Redłowska, muzea (5—6 godz.). Sprzed mola przez Park Północny (trasa 2) dochodzimy do ujścia Swelini. Minąwszy ją wspinamy się na wysoki brzeg i ścieżką, przy które rosną m.in. stare dęby, idziemy przez Kolibki, dawny majątek rycerski Wieś Colypka wymieniona jest w 1323. Od początku XVII w. posiadłość należała do patrycjuszy gdańskich, a później, od 1685 do Sobieskich i z kolei do Przebendowskich, w XIX w. do Niemców. W 1919 wykupił Kolibki z rąk niemieckich Witold Kukowski. W 1920 gościł w nich gen. Józefa Hallera, przybyłego na "zaślubiny Polski z morzem". Po wojnie majątek państwowy. ' Idziemy skrajem wysokiego klifowego brzegu, wzdłuż parku. Legenda mówi, iż w nadmorskiej grocie, z której roztacza się widok na Zatokę Gdańską, siadywała królowa Marysieńka Sobieska. Z groty pozostała jedynie wnęka w stoku wysoczyzny, widoczna poniżej ścieżki. W głębi, poza parkiem, w obrębie majątku pałac neogotycki z XIX w. i wielka zabytkowa stodoła z granitowych ciosów. Minąwszy Kolibki i dalej mostek na Potoku Kolibkowskim wchodzimy na teren dzielnicy Orłowo. Po lewej widać camping, przy którym wkraczamy na ul. Plażową. Przed wojną nazywała się ona Promenadą Królowej Marysieńki. Mijając pc lewej zabudowania willowe przedwojennego kąpieliska orłowskiego do chodzimy promenadą do mola. Pierwsze o długości 400 m zbudowani w 1934, m. in. jako przystań dla statków. Obecne, 175 m długie powstał' po wojnie, a odremontowano je w 1987. Gmina Orłowo Morski (włączona w 1935 do Gdyni) uzyskała w latach trzydziestych stalu: kąpieliska: posiadała znakomicie urządzoną plażę, pensjonaty, restaura cje, kawiarenki itp. Do jego walorów należał wspaniały krajobraz najpiękniejszy na polskim wybrzeżu. Obecnie plaża orłowska jest za mknięta dla kąpiących się ze względu na silne zatrucie wody ściekami głównie rzeczki Kaczej, która jest cuchnącym kanałem, skażonym bakteriologicznie. Dzieje Orłowa sięgają początku 1 poł. XIX w. Powstało tu wówczas małe osiedle przy ujściu Kaczej. Niejaki Adler, były marynarz, otworzył w nim rodzaj baru, a później restaurację. Od jego nazwiska ma pochodzić nazwa miejscowości, już w 1888 występująca w dzisiejszej postaci. Według innego mniemania korzenie tego miana sięgają XVII w. Nadano je miejscowości dla upamiętnienia walki powietrznej orłów stoczonej nad Przylądkiem Redłowskim i zanotowanej przez kronikarza. Letnisko międzywojenne rozwinęło się na gruntach części majątku kolibkowskiego, pociętej na parcele budowlane i rozprzedane przez W. Kukowskiego przedsiębiorcom wznoszącym wille i pensjonaty. Wspaniale prezentuje się z mola zalesiony Cypel Redłowski, na którym legenda umieszcza słowiańskie grodziszcze i tzw. gontynę pogańskich Pomorzan. W XVII w. grasowały w tym rejonie bandy rabusiów, straszliwie ukaranych przez starostę Wejhera (poćwiartowane ich ciała powieszono dla postrachu na słupach). Ciężkie walki toczyły się na tych terenach w 1939. Polacy odpierali ataki wroga, a nawet wkroczyli na teren Sopotu. Od strony Orłowa i Kolibek ruszyło 23 marca 1945 natarcie radzieckich oddziałów i po kilkugodzinnej walce wyzwoliło Sopot. Orłowo gościło przed wojną wielu pisarzy i artystów, m.in. J. Lechonia, K. Makuszyńskiego, Ś. Przybyszewskiego, B. Chrzanowskiego, którego książka o polskim wybrzeżu ściągnęła w 1920 do Orłowa S. Żeromskiego. Plonem jego pobytu w Orłowie i w Gdyni był utwór Wiatr od morza, opowiadający o dziejach i urodzie ziemi pomorskiej. Po zejściu z mola idziemy obok przystani rybackiej w stronę urwistego Przylądka Redłowskiego. Opodal mostek na cuchnącej rzeczce Kaczej, w której niegdyś łowiono pstrągi, dziś martwej biologicznie. Poruszała ona w przeszłości kilka młynów wodnych. Za rzeczką, przy ul. Zacisznej upamiętniony tablicą domek, w którym w 1920 mieszkał Żeromski*. Nieco dalej d. dom zdrojowy, a wyżej powojenne Sanatorium Klimatyczno--Rehabilitacyjne. Przy Przylądku Redłowskim rozgrywa się dramat niszczenia klifowego brzegu przez morze, atakujące ląd i pochłaniające materiał skalny. Jesteśmy u podnóża Kępy Redłowskiej. Jej kulminacja * W przygotowaniu Izba Pamięci Stefana Żeromskiego. (90,8 m n.p.m.) znajdująca się w głębi tego obszaru była wspaniałym punktem widokowym. Dziś teren ten zabudowany jest blokami. Sąsiadująca z morzem część tej wyniosłości jest zalesiona. Znajduje się tam rezerwat przyrody o pow. 126,93 ha. Rośnie w nim mieszany starodrzew z przewagą buka i występującą w naturalnych zespołach jarzębiną szwedzką. Urwisty klif nadmorski osiąga wysokość 50—60 m. Na dole klifu oglądamy osypisko z piasku, gliny i kamieni, wyżej występują warstwy gliny brunatno-szarej i piaszczysto-ilaste oraz cieniutkie warstewki węgla brunatnego, drobnoziarniste piaski z łuseczkami miki, żółtawy margiel lodowcowy. Na krawędzi zobaczyć można korzenie zagrożonych zwaleniem drzew, a inne leżące na stromiźnie. Wędrówka jest trudna, gdyż idzie się po kamieniach, przy dużej fali zalewanych wodą. Po dwu kilometrach marszu wzdłuż klifu stajemy u wylotu słynnej kiedyś u urody Polanki Redłowskiej, opisanej cudownie w Wietrze od morza. Było to niezrównane w swej urodzie uroczysko — śródleśna dolina, otwarta w stronę morza. Dziś jest zaniedbanym trawnikiem, wyasfaltowanym (w najpiękniejszej nadmorskiej części) i przeznaczonym na parking samochodów. Przy północnym stoku zbudowano basen pływacki z budynkami towarzyszącymi. Przy wylocie Polanki Redłowskiej zaczyna się Bulwar Nadmorski im. Feliksa Nowowiejskiego, około 2 km długi i kilkadziesiąt metrów szeroki. Zbudowano go u podnóża Kamiennej Góry (będącej północnym fragmentem Kępy Redłowskiej) w latach 1958—1960 kosztem 34 min złotych. Jest to wspaniałe miejsce spacerowe gdynian i turystów. Z bulwaru prowadzą schody na wyższy poziom uliczny. Idziemy najpierw górą i minąwszy po lewej, w głębi Stadion Sportowy MZKS "Arka" dostajemy się do wylotu ul. Czołgistów, którą idziemy na ul. Świętojańską i trolejbusem nr 21 wracamy do Sopotu. 7. Al. Niepodległości — ul. Czyżewskiego — Oliwa Przechadzka prastarą ,,Ścieżką Kościelną" do stawnego zespołu poklasz-tornego cystersów w Oliwie (3—5 godz.J. Z przystanku przy wylocie ul. Bohaterów Monte Cassino na al. Niepodległości trolejbusem do pętli przy zbiegu ulic: Jana z Kolna, Armii Czerwonej i Leśnej. Jest to centrum wczesnośredniowiecznej wsi dzie-siętniczej Świemirowo, dziś południowo-zachodniej dzielnicy Sopotu. Wymienił ją w latach 1212 1214 dokument donacyjny księcia Mściwuja I, wystawiony dla norbertanek z Żukowa. Przez jej teren płynie skanalizowany Potok Karlikowski, poruszający niegdyś kilka młynów. W 1316 przejęli wieś w drodze zamiany cystersi oliwscy i dzierżyli ją do konfiskaty dóbr przez rząd pruski w 1772. Jeszcze w XIX w. stała tu karczma "Pod wesołym Pomorzaninem". W 1874 włączono wieś do Sopotu. W XIX w. zasiedlili wieś Kaszubi poszukujący zajęcia w rozwijającym się kąpielisku. Mieszkała w niej przeważnie biedota, żyjąca z pracy rąk, twardo broniąca swej polskości przed germanizatorami. Dziś tylko nieliczne małe domki przypominają tamte czasy. Idąc w stronę Oliwy mijamy wylot ul. Smolnej. Można nią dojść do odległego ponad 1 km Dębu Esperantystów. Wsadzony w 1927 z okazji Światowego Kongresu Esperantystów dotrwał do 1939, kiedy wycięli go Niemcy, gdyż twórcą esperanta był Zamenhof, polski Żyd. W 1959, w związku z setną rocznicą jego urodzin wsadzono nowy Jubilea kwerko i ustawiono głaz z odpowiednim napisem. Dalej przy trasie znajduje się dawny majątek Stawowie, obecnie szpital dla chorych na gruźlicę. Mieści się w dawnym pałacyku z 1856. rozbudowanym w 1933 i 1975. Stawowie to najprawdopodobniej osada pomorska, wymieniona w 1188 w formie Stanowe, przekazana wówczas przez księcia Sambora I klasztorowi cystersów w Oliwie. Od około 1300 było Stawowie prebendą kościoła Św. Jakuba w Oliwie, a po 1772 czynna tu była gospoda; rezydencję w stylu włoskim wybudował w 1856 H. T. Behrend, kupiec i przemysłowiec gdański. Funkcję szpitala, najpierw wojskowego, pełni pałacyk od 1905. Szpital mieści się w dużym parku, dawniej znacznie rozleglejszym. Tuż za parkiem skręcamy na ul. Czyżewskiego biegnącą przez terytorium Gdańska Oliwy. Po drodze mijamy siedzibę zespołu szkół zawodowych, m. in. Technikum Terenów Zieleni, a dalej duży kompleks gmachów Akademii Wychowania Fizycznego im. J. Śniadeckiego, budowany od 1957. Uczelnia dysponuje licznymi salami specjalistycznymi, krytym basenem pływackim, halą gier sportowych, 2 stadionami i 9 boiskami sportowymi. 8 kortami tenisowymi. Willa po prawej stronie w starym parku mieści bibliotekę AWF. Dalej przy trasie kilka starych sosen, reliktów dawnych obszarów leśnych i neogotycka kapliczka przydrożna z 1898, którą przed kilku laty przesunięto w zwić z poszerzaniem ulicy. Ulica Czyżewskiego i ul. Jana z Kolna powstały ze starej "Dr Kościelnej", którą od średniowiecza do 1870 uczęszczała ludność Soj i innych wsi do parafialnego kościoła Św. Jakuba w Oliwie. Po prawe tle zalesionych wzniesień wznoszą się nowe bloki mieszkalne, k wyparły skromne domki dużego osiedla ludności kaszubskiej, osiedlaj się w Oliwie w XIX i XX w., za czasów pruskich. Tu skupione 1 główne siły polskie Oliwy w okresie zaboru, a przywódcą był mieszka w rozebranym niedawno domu nr 2 sławny Kaszuba Antoni Abrah mieszkający w Oliwie od 1909 do 1920. Cenną pamiątkę polskości i ul. Czyżewskiego 12 jest budynek przedwojennej ochronki z lat 192 1939, równocześnie jedno z miejsc zebrań i imprez patriotyczr Polonii oliwskiej. Ostatnio przebudowano go na przedszkole. Dochodzimy do wielkiego cmentarza, założonego w 1832. Po 1 znajdowały się na nim liczne groby polskie, będące świadectwem polsl ci Oliwy. Większość z nich zlikwidowano w ostatnich latach uzyskania miejsca na nowe pochówki. Wśród zachowanych mogił oc grób Antoniego Pikarskiego, weterana z 1863, zmarłego w Oliwie w 1' Na cmentarzu tym spoczywa od 1951 wybitny krajoznawca Jan Kilai jeden z głównych organizatorów turystyki i krajoznawstwa na ter Gdańska (po 1945), autor cennych przewodników i wspanialej monog p.t. "Gdańsk", wydanej w 1938. Przy końcu cmentarza odgałęzia się w prawo ul. Tatrzańska, prowai ca na wzgórze Pachołek (100,8 m n.p.m.). znakomity punkt widokow; Oliwę i okolicę dzięki wieży zbudowanej po wojnie na miejscu daw wysadzonej przez Niemców w 1945. Na sąsiednim wzniesieniu Kościu ustawiono w 1977 pomniczek z. popiersiem króla Zygmunta III, uczczenia 350 rocznicy zwycięskiej bitwy pod Oliwą w 1627, kiedy pol okręty rozgromiły silną armadę szwedzką. Góra Pachołek była zape miejscem kultu pogańskich Pomorzan.

wakacje, Pomorze, Wypoczynek, zabytki, Wycieczki, Spcery, Sopot, Wakacje, Wypoczynek, park