Noclegi nad morzem w Polsce

Łeba, Ustka, Władysławowo, Sopot, Hel, Międzyzdroje, Kołobrzeg

historia portu w Kołobrzegu

18 wrzesień 2010r.

Uroczystego poświęcenia morza w Kołobrzegu dokonał pierwszy polski biskup Reinbern. Już w XII wieku statki kołobrzeskich kupców docierały do wyspy Uznam, Rugii, a nawet do Danii. O rozwoju żeglarstwa świadczy fakt, że w chwili przybycia do Kołobrzegu misji św. Ottona w roku 1124, większość mieszkańców znajdowała się na wyprawach morskich. Dokumentem z dnia 23 maja 1255 roku pomorski książę Warcisław i biskup kamieński obdarowali Kołobrzeg prawem lubeckim. Oczekiwano ogólnie na wprowadzenie większej ochrony wolności i własności, a przede wszystkim ochrony rozbitków morskich przed potwornym prawem brzegowym, które było praktykowane wówczas wszędzie na wodach Bałtyku. W roku 1248 książę Barnim I zawiadomił kupców lubec-Icich osobnym listem o nienaruszalności w jego księstwie wyrzuconego na brzeg towaru w razie rozbicia statku. Znaczenie nawiązania kontaktów z Zachodem dla rozwoju gospodarczego Pomorza rozumiał też doskonale Władysław Łokietek, gdy w roku 1298 zwolnił Lubeczan od prawa brzegowego, przyrzekając im prócz innych wolności zwrot mienia w razie katastrofy statku. Te postanowienia książąt pomorskich i króla Łokietka dotyczące rozbitków wypływały zarówno z humanitarnego ustosunkowania się do praw człowieka, jak i ze zrozumienia potrzeb handlowych. Nabierają one szczególnego znaczenia w porównaniu z postępowaniem zakonu krzyżackiego, który jeszcze w XV wieku grabił mienie rozbitych przy jego brzegach statków kupieckich. Dopiero Kazimierz Jagiellończyk przy inkorporacji ziem zakonu krzyżackiego zniósł na tych ziemiach w roku 1454 prawo brzegowe jako "okrutne i niesprawiedliwe". Stare zapiski w księgach miejskich powiadają, że już w roku 1278 Kołobrzeg handlował z Rosją futrami. W roku 1288 książęta pomorscy udzielili miastu wolnego prawa połowu ryb aż do Świny włącznie. Do Hanzy Kołobrzeg przystąpił dość wcześnie. Na zjeździe miast okręgu wendyckiego w Strzałowie w roku 1304 obecny był już przedstawiciel Kołobrzegu. Bezpośrednim członkiem Hanzy zostało jednak miasto dopiero w roku 1361 i świadczyło opłaty roczne w wysokości 25 talarów, czyli tyle, ile płaciły takie miasta, jak Wismar, Stargard 1 Gryfia (Greifswald). Kołobrzeg brał dwukrotnie udział w wojennych wyprawach morskich Hanzy przeciwko Da-nii. Pierwszy raz w roku 1361 wyprawa nie powiodła się, Natomiast drugi raz — siedem lat później — Hanza wywalczyła sobie zwycięstwo, stając się pierwszą potęgą na Północy. Kołobrzeg zdobył prawo do korzystania z południowych wybrzeży szwedzkiej prowincji Skanii. Zostało ono nadane w roku 1372 przez króla duńskiego Waldemara. Prawo do wybrzeży Skanii miało wielkie znaczenie dla połowów śledzi. Na odcinku wybrzeża pomiędzy zamkami Skanor i Falsterbode w Skanii miało swoje magazyny rybne 38 miast związkowych, a kupcy i rzemieślnicy otwierali tam w okresie połowów różne sklepy i stragany. Mieszkańcy Kołobrzegu zadomowili się tam na dobre. O bardzo dobrych stosunkach handlowych z miastem Neksó (rok 1554) i innymi miastami na Bornholmie świadczy fakt występowania w Kołobrzegu nazwiska "Bornholm". Od połowy XV stulecia Kołobrzeg brał udział w wojnach kaperskich przeciwko Anglii. Jeszcze w roku 1500 kołobrzeska flota kaperska, jak brzmią zapiski w starych księgach miejskich, przywiozła z dalekich wypraw bogate łupy. Wreszcie w roku 1610, tj. po dwóch i pół stuleciach, rozpadł się związek miasta z Hanzą. W tym czasie ustały wyprawy do Skanii, gdyż z nie wyjaśnionych do dziś powodów ławice śledzi przestały się w tych rejonach pokazywać. W dalszym jednak ciągu statki kołobrzeskie pływały z piwem, mięsem, wełną i zbożem do Holandii, a nawet do Hiszpanii i Portugalii. Z Kołobrzegu wywożono futra i miód, wosk, drewno, sól, ryby; przywożono natomiast tkaniny lniane, wełniane, jedwabie, a także wyroby skórzane, przyprawy korzenne, wino, owoce południowe. Dłużej niż inne miasta nadbałtyckie zachował Kołobrzeg stary przywilej nieopłacania cła w Sundzie. Począwszy od XIV i XV stulecia kołobrzeżanie poznawali w czasie swoich pobytów w Holandii różne typy budowli portowych i wodnych. Według tych właśnie wzorów budowany był port kołobrzeski. Wejście i akweny stoczni pogłębiane były pogłębiarkami, a głębokość ich przekraczała nieco ponad trzy metry. Opiekę nad portem sprawował wówczas cech kupców i żeglarzy zrzeszonych w Domu Żeglarza. Następnie władzę w porcie przejęło miasto. Opłaty portowe oraz tzw. palowe, pobierane od obcych statków, wpływały już do kasy miejskiej. Opłaty te zależały od wielkości i zanurzenia statku. Ponieważ jednak wydatki, szczególnie na inwestycje budowli portowych, ciągle rosły, postanowieniem rady miasta pobierano począwszy od roku 1444 pewien zapis od każdego testamentu. W roku 1666 pobudowano wieżę ze światłem nawigacyjnym. W roku 1704 zaniedbano pogłębianie wejścia, które stopniowo tak się zapiaszezyło, że do portu mogły wchodzić tylko jednostki o ładowności do 40 łasztów. Port przeżywał lata tłuste i chude. W czasie np. utrzymywanej przez Napoleona blokady kontynentalnej Kołobrzeg prowadził intensywny przemyt, przywożąc angielskie towary kolonialne. Kilku kupców dorobiło się na tym przemycie wielkich fortun. W roku 1837 państwo przejęło na siebie obowiązek utrzymywania portu. W latach 1839—1849 rozbudowano falochrony i otrzymano przy wejściu przeszło pięciometrową głębokość, co pozwoliło na wpływanie statków o nośności 1600 ton. Szczecin i Gdańsk zostały nawet pod tym wzglądem prześcignięte. Jedynie wejście do Świnoujścia miała trochę większą głębokość. W roku 1894 na lewym brzegu Parsęty wybudowano nowy basen rybacki. Rok 1907 podsumowano rekordową liczbą 72 800 ton przywiezionych towarów. Największą natomiast liczbę statków w historii portu kołobrzeskiego zanotowano w roku 1911. Do portu weszło wtedy 509 statków. Najczęściej spotykanymi banderami w porcie były szwedzka, duńska, norweska i holenderska. Po wyzwoleniu, po II wojnie światowej, port kołobrzeski wznowił swoją działalność 20 marca 1948 roku. Flota rybacka składała się wówczas z 4 kutrów, 6 łodzi motorowych i 11 żaglowych. Przeładunek węgla odbywał się za pomocą jednego dźwigu oraz transporterów. Mimo to w ciągu czterech miesięcy przeładowano 59 908 ton węgla, osiągając w czerwcu 23 326 ton. Po wieloletniej przerwie port handlowy w Kołobrzegu został ponownie otwarty w dniu 29 maja 1960 roku. Jako pierwszy wszedł do niego statek bandery NRD m/s "Bar-hof". Praktyka wykazała bowiem, że poważna część towarów naszego handlu zagranicznego jest i musi być przewożona małymi statkami, dla których Kołobrzeg jest wygodnym, bezpiecznym portem. Duży, port o głębokich, dobrze uzbrojonych nabrzeżach, nie powinien być blokowany małymi statkami. Kołobrzeg przyjmuje więc z powodzeniem statki do 1000 ton nośności. Tysięcznym, jubileuszowym statkiem w porcie kołobrzeskim, był statek szwedzkiego armatora, m/s "Lecko", który wszedł 8 maja 1964 roku. Pod koniec 1971 roku stan posiadania kołobrzeskiego portu wynosił: 761 m nabrzeży, w tym 526 m nabrzeży dla przeładunku, 2 holowniki portowe i 43 tys. m2 placów składowych. Port obsłużył 311 statków 11 bander, przeładowując 191 tys. ton towarów. Stanowi to 0,5% ogółu przeładunków portów polskich. UZDROWISKO Zaczęło się od tego, że w roku 1802 Hans Heinrich von Held, radca celny z Poznania, odbywający osiemnastomie-sięczny areszt w kołobrzeskiej twierdzy, odzyskał tu zdrowie, zażywając pilnie "trzysta razy" morskich kąpieli. Pełen entuzjazmu i wiary w lecznicze właściwości Kołobrzegu wydał broszurę, która niewątpliwie przyczyniła się do popularyzacji kąpieliska. Dopiero jednak w latach trzydziestych XIX wieku, gdy usunięte zostały szkody wojen napoleońskich zaczęli zjeżdżać kuracjusze, w szczególności bogaci pomorscy ziemianie. Na okres swojego pobytu w Kołobrzegu, aby zapewnić sobis dostawę świeżego mleka, zabierali ze sobą... własne krowy. Rok 1830 uważany jest za początek zorganizowanego leczenia, wykorzystującego właściwości lecznicze kołobrzeskiego klimatu, morza i źródeł solankowych. Gdy w roku 1859 Kołobrzeg otrzymał połączenie kolejowe, uzdrowisko zaczęło rozkwitać z roku na rok. Istniejący zakład kąpieli solankowych i ciepłych kąpieli morskich rozszerzony został o oddział kąpieli parowych. Wprowadzone zostało również picie solanek. W roku 1882 uruchomiono kąpiele borowinowe. Założono pas zieleni, który łagodził ostre wiatry wiejące od strony morza. W roku 1875 zanotowano 4152 kuracjuszy, którzy na ogół przyjeżdżali na okres 2—3 miesięcy. W roku 1911 zanotowano 32 538 gości. Około 30% kuracjuszy stanowili goście z Rosji, Polski i Szwecji. W roku 1911 odbył się w Kołobrzegu V Międzynarodowy Kongres do Spraw Lecznictwa Morskiego, który uznał Kołobrzeg za uzdrowisko wzorowe. Tuż przed II wojną światową liczba kuracjuszy wzrosła do 40 tys. rocznie. W czasie działań wojennych uzdrowisko zostało kompletnie zniszczone. Prace nad jego rekonstrukcją rozpoczęto od fundamentów. W roku 1951 odremontowano zespół sanatorium dziecięcego "Słoneczko", a pierwsze sanatorium dla dorosłych uruchomiono w roku 1960. W Kołobrzegu znajduje się 14 źródeł solankowych. Na podstawie składu chemicznego solankę kołobrzeską zaliczamy ogólnie do solanek silnych, chloro-alkaliczno-ziemnych, bromowo-siarczanych z niewielką zawartością jodu i żelaza. Uzdrowisko Kołobrzeg leczy schorzenia dróg oddechowych, narządów krążenia, zaburzenia gruczołów wydzielania wewnętrznego i przemiany materii, a od niedawna prowadzi kliniczny ośrodek leczenia cukrzycy. Ambicją dyrekcji uzdrowiska jest utworzenie w Kołobrzegu centralnego instytutu cukrzycowego.

ocena 3,8/5 (na podstawie 91 ocen)

Zapraszamy nad morze do Polski.
Kołobrzeg, wakacje, historia, port, Kołobrzeg