Noclegi nad morzem w Polsce

Port gdański

11 czerwiec 2012r.

Port gdański mieści się w końcowym odcinku koryta Martwej Wisły oraz specjalnie przekopanych kanałach a także basenach. W obręb portu wchodzą liczne, uzbrojone w urządzenia przeładunkowe nabrzeża, do których dochodzą tory kolejowe. Zwiedzanie portu (patrz plan portu gdańskiego z odrębną numeracją) odbywa się statkami wyruszającymi z przystani "Żeglugi Gdańskiej" (!) przy Zielonej Bramie. Statek płynie początkowo po Motławie, mając po lewej obszar Głównego Miasta i Zamczyska, po prawej zaś wyspę Spichlerze a następnie Ołowiankę. Dalej po lewej widać ujście kanału Raduni (2) a następnie przy ul. Stara Stocznia, na miejscu średniowiecznych warsztatów okrętowych i XVIII-wiecznej stoczni, hale i tereny zakładów przemysłowych. W XIX w. czynna tu była stocznia Klawittera, w której od 1824 r. rozpoczęto produkcję statków parowych początkowo drewnianych, a następnie od 1855 r. stalowych. Po drugiej stronie Motławy widać wylot biegnącego po wsch. stronie Ołowianki Kanału Na Stępce (3), niegdyś miejsca naprawy małych statków, obecnie zimowiska barek wiślanych. W pobliżu ujścia Motławy do Martwej Wisły wznosi się na lewym brzegu budynek Ekspozytury Kapitanatu Portu. Przeciwny brzeg to Polski Hak (4) — klin lądu między korytem Motławy i Martwej Wisły. Tu zatrzymywali się niegdyś flisacy przywożący zboże do Gdańska, odwiedzani przez gdańszczan, którzy przychodzili, by słuchać ich piosenek i muzyki oraz oglądać polskie tańce ludowe. Z kolei wpływa statek na rozległą przestrzeń wodną, rozlewającą się ramionami rzecznymi i kanałem w czterech kierunkach. Po lewej, w korycie Martwej Wisły i na jej brzegach widać dziesiątki potężnych dźwigów, kadłuby statków, urządzenia pochylni stoczniowych i wiele innych obiektów. Tu mieści się największy na Wybrzeżu i jeden z najważniejszych w kraj u zakładów przemysłowych — Stocznia Gdańska i(5). W 1945 r. była to jedna wielka ruina przedwojennej Stoczni Gdańskiej i Stoczni Schichau. O tempie odbudowy i rozwoju stoczni świadczy fakt, że już 6.XI.1948 r. spłynął na wodę pierwszy pełnomorski statek, rudowęglowiec "Sołdek" o nośności 2540 t, a 23.111.1961 stocznia zwodowała milionową tonę nośności spuszczając na wodę drugi zbiornikowiec 19 tys. DWT. W dniu tym nastąpił również rozruch pierwszego silnika napędu głównego, zmontowanego w zakładzie budowy silników okrętowych przy Stoczni Gdańskiej. Poniżej Stoczni Gdańskiej znajduje się Stocznia Północna, powstała z przedwojennej fabryki wagonów i produkująca małe statki. Następnie statek przecina w poprzek Martwą Wisłę i wpływa do Kanału Kaszubskiego, wyibagrowanego w 1. 1901—03 w miejscu starej odnogi wiślanej, nazywanej Łachą Szkut lub Bosmańską Łachą. Długość kanału wynosi około dwóch kilometrów. Na początku kanału, po prawej stronie znajduje się nabrzeże Bytomskie (6) z żurawiami mostowymi do przeładunku towarów masowych. Po drugiej stronie kanału rozciąga się wyspa Ostrów, której całą północną część zajmuje Gdańska Stocznia Remontowa. W czasie wojen napoleońskich na wyspie Ostrów i po drugiej stronie kanału (wówczas łachy wiślanej) wojska francuskie i polskie zbudowały potężne fortyfikacje, które rozebrano w 2 poł. XIX w. w związku z rozbudową portu. W 1831 r. grzebano na wyspie zmarłych na cholerę, a podczas ostatniej wojny Niemcy utworzyli tu obóz jeniecki. Wyspę Ostrów łączy z lądem prom kolejowy (7). Nabrzeże, do którego przybija na Ostrowie prom to nabrzeże Zdobywców Kołobrzegu (8). Po drugiej stronie kanału ciągnie się nabrzeże Przemysłowe (9) z żurawiami bramowymi do przeładunku drobnicy. Mieszczą się tu także przemysłowe zakłady chemiczne, wzniesione przed I wojną światową na miejscu potężnego fortu Napoleona z 1811—13 r. Tu kończy się Kanał Kaszubski i statek wpływa-znów na Martwą Wisłę. Na lewo wstecz widać wylot kanału (10) biegnącego do dwu basenów wyspy Ostrów, zbudowanych za czasów niemieckich podczas I wojny światowej na bazę okrętów podwodnych, obecnie mieści się tu Gdańska Stocznia Remontowa. Na lewym brzegu Martwej Wisły widać Urząd Celny, budynek wzniesiony w 1926 r. przez inż. Czesława Świątkowskiego. Dalej znajduje się nabrzeże Nowy Dworzec Wiślany (11) z żurawiami bramowymi do przeładunku nawozów sztucznych, które zamyka wielki spichrz zbożo-w y (li), zbudowany w 1937/38 r. Za spichrzem zaczyna się nabrzeże Stary Dworzec Wiślany z dwoma składami na drobnicę. Z tego nabrzeża odchodzą towary eksportowane linią lewantyńską na Bliski Wschód. Po drugiej stronie rzeki, naprzeciw Nowego Dworca Wiślanego znajduje się w miejscu niemieckich składów amunicyjnych sprzed I wojny światowej Dworzec Drzewny (12) czyli tereny przeznaczone dla składowania i przeładunku eksportowanego lub importowanego drewna. Sąsiaduje z nimi Basen Górniczy do przeładunku rudy i węgla, zbudowany w 1927— r. na miejscu potężnej reduty z czasów napoleońskich. Długość basenu wynosi 800 m, pow. ok. 12 ha, głębokość do 10,5 m. Przy zach. nabrzeżu Rudowym (13) pracują trzy potężne suwnice mostowe o udźwigu 10 i 15 t. Tu wyładowywane są rudy, fosfaty itp. Naprzeciw znajduje się nabrzeże Węglowe <14) uzbrojone w trzy przenośniki taśmowe i żurawie bramowe. Tuż 'za Basenem Górniczym leży Wisłoujście (15), zamieszkane głównie przez robotników i rybaków. Naprzeciw, po drugiej stronie Martwej Wisły widać dwa wielkie spichrze (16). Tuż za nimi rozpoczyna się teren wykorzystywany do przeładunku paliw płynnych. Niegdyś znajdował się tu silny szaniec zachodni związany z leżącą po przeciwnej stronie rzeki — twierdzą Wisłoujście, w której fosach mieści się przystań jachtów Polskiego Klubu Morskiego. Cenny ten obiekt zabytkowy składa się z gotyckiej okrągłej baszty latarni z 1462 r., później podwyższanej (odbudowa w 1956 r.), wieńca (18) wzniesionego wokół latarni w 1. 1563, fortu carre (19), zbudowanego na przełomie XVI/XV,II w. przez A. van Obber-gena i obejmującego wymienione starsze obiekty. Wokół fortu carre wzniesiono w 1. 1624—26 pięciobastionowy szaniec wschodni (17). Bogate w ważne zdarzenia dzieje twierdzy Wisłoujście wiążą się z historią Gdańska. W 1577 zdobywał ją Stefan Batory, w 1734 r. Rosjanie, a w 1807 r. Francuzi bawili tu.